Σχετικά με το μητρώο καλλιτεχνών
Προς: Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων
Υπουργό κ. Βρούτση Ιωάννη
Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού
Υπουργό κ. Μενδώνη Λίνα
Θέμα : Σχετικά με την καταγραφή καλλιτεχνών και δημιουργών στην Εργάνη
To Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ) είναι Νομικό Πρόσωπο
Δημοσίου Δικαίου υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού, και ο
συλλογικός φορέας των εικαστικών καλλιτεχνών που εκπροσωπεί 6700 και πλέον
εικαστικούς καλλιτέχνες, ζωγράφους, γλύπτες, χαράκτες, κεραμίστες,
σκηνογράφους, ψηφιδογράφους, αγιογράφους και γενικότερα εικαστικούς που
δημιουργούν στο χώρο των εφαρμογών των εικαστικών τεχνών.
Απευθυνόμαστε σε εσάς κατόπιν της εξαγγελίας από το Υπουργείο Πολιτισμού
περί «καταγραφής καλλιτεχνών και δημιουργών σε ειδική πλατφόρμα στο πρόγραμμα
Εργάνη». Η πλατφόρμα αυτή επρόκειτο σύμφωνα με τα λεγόμενα της Υπουργού να
λειτουργήσει από τις 13/5/2020 με σκοπό «την καταγραφή των πραγματικών
δυνάμεων του πολιτισμού με διαφάνεια έτσι ώστε να είναι ευκολότερη και
αποτελεσματικότερη η συγκρότηση πολιτικών και χρηματοδοτικών εργαλείων». Από τα
παραπάνω συνάγεται ως απώτερος σκοπός αυτής της καταγραφής, η συγκρότηση
Μητρώου Καλλιτεχνών και Δημιουργών του ΥΠΠΟΑ.
Σε σχέση με την παραπάνω εξέλιξη το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών
Ελλάδας θα ήθελε να εκφράσει το προβληματισμό του και να θέσει σειρά
ερωτημάτων προς την πολιτική ηγεσία των συναρμόδιων Υπουργείων,
προκειμένου να διευκρινιστεί η σκοπιμότητα της παραπάνω καταγραφής. Πιο
συγκεκριμένα θα θέλαμε να ρωτήσουμε :
- Τι θα εξυπηρετεί πρακτικά η εγγραφή στο μητρώο καλλιτεχνών –
δημιουργών
- ποιές είναι ακριβώς οι προϋποθέσεις για την εγγραφή στο Μητρώο
καλλιτεχνών-δημιουργών
- πώς διασφαλίζεται ότι θα καταγραφούν οι πραγματικοί εικαστικοί
καλλιτέχνες δημιουργοί;
Θα συνυπάρχουν στο Μητρώο αυτό φυσικά πρόσωπα αλλά και
επιχειρήσεις Πολιτισμού, ενώ έχουν διαφορετικό επαγγελματικό
αντικείμενο; Οι βιομηχανίες και μεγάλες επιχιρήσεις δεν θα
μπορούσε να είναι στο Μητρώο Εταιρειών πράγμα σύννομο και στο
διεθνές περιβάλλον;
- Πώς διασφαλίζει επαγγελματικά το ΥΠΠΟΑ τους εικαστικούς
δημιουργούς ως φυσικά πρόσωπα -δημιουργούς της τέχνης, αν στο
Μητρώο αυτό εγγράφονται και Πολιτιστικές επιχειρήσεις που
λειτουργούν με εμπορικό σκοπό και ασκούν επιχειρηματική
δραστηριότητα με αποκλειστικό κριτήριο την κερδοφορία τους;
- Ισχύει ο διαχωρισμός της επαγγελματικής πιστοποίησης από την
Εταιρική Πιστοποίηση, πράγμα που γίνεται θεσμικά με την εγγραφή
στο ΤΕΕ, τον Ιατρικό Σύλλογο, τους Δικηγορικούς Συλλόγους, ΕΕΤΕ,
Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου τα οποία κατοχυρώνουν την
φυσική και επιστημονική υπόσταση;
- Υπάρχει στο παρελθόν άλλη καταγραφή των πραγματικών δυνάμεων
του πολιτισμού;
- Οι εικαστικοί καλλιτέχνες, ως σχεδιαστές αισθητικής παρέχουν
καλλιτεχνικές υπηρεσίες, πρωτότυπο έργο στο χώρο των εικαστκών
τεχνών και των εφαρμογών τους, έργο το οποίο πολλές φορές
συμμετέχει σε εκθέσεις ατομικές & ομαδικές, ή και αναπαράγεται σε
σε χρηστικά αντικείμενα, εκδόσεις, κλπ. Μήπως η είσοδος στο
Μητρώο είναι όρος για τις χρηματοδότησεις, μεσω πολιτιστικών
προγραμμάτων του ΥΠΠΟΑ, ανταλλαγών κινητικότητας της ΕΕ και η
ύπαρξη στο μητρώο αυτό της πολιτιστικής βιομηχανίας θα
διαμορφώσει ένα περιβάλλον περιορισμού της ελευθερίας της
καλλιτεχνικής έκφρασης;
- Θα υπάρξουν περιορισμοί που θα σχετίζονται με το Μητρώο αυτό με
σκοπό την ενίσχυση της εγχώριας καλλιτεχνικής παραγωγής ;
- Ποιός ο Αριθμός ειδικοτήτων που μπορεί να δηλώσει ο κάθε
δημιουργός;
- Πώς σχετίζεται το Μητρώο με το ζήτημα απαλλαγής από τις
ασφαλιστικές εισφορές που έχουν πολλά μέλη του ΕΕΤΕ με βάση το
νόμο 2676/99;
- Το μητρώο θα συνδέεται με τους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς και
με τις αναθέσεις δημόσιων καλλιτεχνικών έργων? (ν.1218/81, άρθρο 9);
- Θα διακρίνεται στο μητρώο το μέλος του ΕΕΤΕ το οποίο σύμφωνα με
το νόμο είναι ο θεσμικά αναγνωρισμένος εικαστικός δημιουργός ;
- Τί πλεονεκτήματα ακριβώς συνεπάγεται η εγγραφή στο μητρώο
(χρηματοδοτικά, καλλιτεχνικά, εκθέσεις κτλ);
- Θα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα του ποιος θα διαχειρίζεται το
μητρώο που θα καταρτιστεί και πώς αυτό θα επηρεάζει την
καλλιτεχνική δραστηριότητα του δημιουργού και δεν θα
προωθηθούν κάτω από τον τίτλο του δημιουργού, επιχειρηματικά
συμφέροντα και επαγγελματικές ομάδες που δεν συγκαταλέγονται
στην καλλιτεχνική δημιουργία και δεν πληρούν τις ουσιαστικές και
τυπικές παραμέτρους για την προαγωγή της Τέχνης και του
πολιτισμού γενικότερα.
- ΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ –ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ
ΥΠΑΡΧΕΙ ΗΔΗ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ
ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΝΠΔΔ υπό την εποπτεία του
Υπουργείου Πολιτισμού . Σε αυτό υπάρχει πάντα επικαιροποιημένη
η λίστα των εικαστικών καλλιτεχνών, που πληρούν τις νόμιμες
προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν εικαστικοί δημιουργοί και να
λάβουν μέρος σε Δημόσιους Καλλιτεχνικούς Διαγωνισμούς ή
αναθέσεις και αγορές από το Δημόσιο και τους ΟΤΑ.
- Σκοπός του Επιμελητηρίου βάσει του ιδρυτικού του νόμου
(1218/81), (άρθρο 2, παρ.1 ), είναι «
η προαγωγή της καλλιτεχνικής
δημιουργίας εις την Ελλάδα, η διασφάλισις του δικαιώματος της
ελευθέρας καλλιτεχνικής εκφράσεως και του καλλιτεχνικού έργου
εις όλους τους τομείς των εικαστικών τεχνών χωρίς να παρεμβαίνει
εις θέματα αισθητικής και η μέριμνα δια τα συμφέροντα των
Ελλήνων καλλιτεχνών των ασχολουμένων με τας εικαστικάς
τέχνας».
- Προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα των παρεχόμενων
καλλιτεχνικών υπηρεσιών αναφορικά με την παραγωγή έργων που
προορίζονται να τοποθετηθούν σε δημόσιο χώρο , ο νόμος 1218/81
επιτρέπει μόνο σε μέλη του Επιμελητηρίου να λαμβάνουν μέρος σε
δημόσιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς. Ειδικότερα το άρθρο 9
προβλέπει ότι « μόνο τακτικά μέλη του Επιμελητηρίου δύνανται να
αναλαμβάνουν και εκτελούν παραγγελίας έργων ζωγραφικής ,
γλυπτικής, χαρακτικής και διακοσμητικής δια λογαριασμόν : α)
Κρατικών Υπηρεσιών β) Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, των
Ενώσεων και Ιδρυμάτων αυτών γ) Κοινωφελών Ιδρυμάτων και
Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου δ)Ερανικών Επιτροπών ε)
Οργανισμών Κοινής Ωφελείας στ)Ιερών Ναών ζ) Νεκροταφείων».
Είναι επομένως σκόπιμο να διασφαλιστεί ότι δεν θίγεται το
υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο και δε θα επιτραπεί σε πρόσωπα και
ομάδες που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις να είναι μέλη του
Επιμελητηρίου, να αναλάβουν έργα για λογαριασμό φορέων του
Δημοσίου. Μια τέτοια εξέλιξη θα παραβίαζε το νόμο
1218/1981 , θα
υποβάθμιζε και την τέχνη στον δημόσιο χώρο.
- Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι υπάρχουν χιλιάδες επαγγελματίεςκαι επιχειρήσεις στον ελλαδικό χώρο με ΚΑΔ που εντάσσονται στην εικαστική καλλιτεχνική δημιουργία χωρίς να είναι καλλιτέχνες.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στην Εφορία ισχύει ό,τι δηλώσει ο
καθένας, χωρίς να απαιτούνται οποιαδήποτε αποδεικτικά ότι
κάποιος είναι καλλιτέχνης –δημιουργός. ΄Ετσι, στον ΚΑΔ
«καλλιτεχνική δημιουργία» εντάσσονται και έμποροι,
καταστηματάρχες, κορνιζοποιοί, τεχνίτες κατεργασίας μαρμάρου και
πολλές άλλες δραστηριότητες.
Η αυστηρή εφαρμογή της ουσίας του νόμου του ΕΕΤΕ, παραμένει η μόνη
εγγύηση για την διατήρηση της ποιότητας στη Δημόσια αισθητική και για
την αέναη, μέσω αυτής, καλλιέργεια και αναβάθμιση της παιδείας της
κοινωνίας.
Αναμένουμε την απάντηση σας στα ερωτήματα και τα αιτήματα που θέσαμε υπόψη σας.